Η Λήμνος και τα προϊόντα της!
Η Λήμνος είναι ένας τόπος ευλογημένος από πολλές απόψεις. Πέρα από τα αξιοθέατα της, τις υπέροχες παραλίες, τα ιδιαίτερα φυσικά τοπία και τους φιλόξενους κατοίκους της, η Λήμνος είναι ένα νησί που προσφέρεται και ως γαστρονομικός προορισμός.
Δεν είναι μόνο οι συνταγές και τα τοπικά της πιάτα αυτά που αναδεικνύουν την γαστρονομική παραδόσου του τόπου αλλά είναι και σε μεγάλο βαθμό τα προϊόντα που παράγονται στο νησί.
Θα λέγαμε ότι η Λήμνος είναι ένα αυτόνομο νησί με την δική του παραγωγή και οικονομία και αυτό θα το διαπιστώσεις μόλις ανακαλύψεις την πληθώρα των προϊόντων (παραδοσιακών και μη) που παράγονται εκεί.
Ας πάμε όμως να τα δούμε πιο συγκεκριμένα και αναλυτικά.
ΑΛΕΥΡΙ ΛΗΜΝΟΥ
Το σήμα κατατεθέν της Λήμνου είναι τα σπαρμένα σιταροχώραφα που φτάνουν ως την άκρη της θάλασσας. Από αυτούς τους καρπούς, της εύφορης Λημνιάς γης παράγεται το μοναδικό Σταρένιο Αλεύρι Λήμνου. Πρόκειται για κίτρινο αλεύρι τύπου Μ με ξεχωριστή ιδιαίτερη γεύση και πλούσια αρώματα.
Η Λήμνος, γνωστή ως ο σιτοβολώνας του Αιγαίου από τους αρχαίους χρόνους, ανέκαθεν παρήγαγε ντόπιο σιτάρι και κριθάρι. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν στο νησί αρκετοί παραγωγοί ο οποίοι κρατούν ζωντανό τον πρωτογενή τομέα.
Ένας από αυτούς είναι και η Οικογένεια Ποριάζη στο Πορτιανού. Η Οικογένεια Ποριάζη είναι μια καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, ή οποία καλλιεργεί τόσο ή ίδια όσο και οι συνεργαζόμενοι αγρότες, μέσω συμβολαιακής καλλιέργειας την πρώτη ύλη δηλαδή το σιτάρι και το κριθάρι. Έτσι προκύπτει το εξαιρετικής ποιότητας Αλεύρι Λήμνου από το οποίο επίσης παράγουν τα τοπικά ζυμαρικά (Φλωμάρι, Τραχανά Κους-κους) αλλά και τα παραδοσιακά παξιμάδια Λήμνου που θα συναντήσουμε παρακάτω.
Το Αλεύρι Λήμνου θα το βρείτε εδώ.
ΦΛΩΜΑΡΙ ΛΗΜΝΟΥ
Το Φλωμάρι συγκαταλέγεται στα παραδοσιακά τοπικά ζυμαρικά του νησιού και θυμίζει χυλοπίτες. Φτιάχνονται με φρέσκο παστεριωμένο γάλα, αυγά ελευθέρας βοσκής και το σταρένιο Αλεύρι Λήμνου.
Τα παλαιότερα χρόνια, οι νοικοκυρές κυρίως προς το τέλος του καλοκαιριού μαζεύονταν στα σπίτια και με το αλεύρι της νέας σοδειάς παρασκεύαζαν τα ζυμαρικά για όλο το χειμώνα. Πλέον στο νησί λειτουργούν σύγχρονες εγκαταστάσεις, που διατηρώντας την παράδοση, παράγουν φλωμάρια καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Έτσι έχουμε τη δυνατότητα να τα προμηθευτούμε από διάφορα σημεία πώλησης και εκτός του νησιού και να δοκιμάσουμε τις παραδοσιακές συνταγές όπως τα φλωμάρια με Πετ’νό (κόκορα) κοκκινιστό, Φλωμάρι με καλαθάκι Λήμνου και Πετιμέζι ή σαλιγκάρια ή σαλιάκ’ όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι με Φλωμάρι.
Τα μοναδικά αυτά ζυμαρικά αλλά και όλα τα παραδοσιακά ζυμαρικά της Λήμνου θα τα βρείτε εδώ.
ΠΑΞΙΜΑΔΙΑ ΛΗΜΝΟΥ
Από τα πιο κλασικά θα λέγαμε παραδοσιακά προϊόντα της Λήμνου, τα Παξιμάδια είναι από τα πρώτα προϊόντα που ξεκίνησαν να παράγονται στο νησί. Φτιαγμένα με μεράκι και τους πολύτιμους καρπούς της εύφορης Λημνιάς Γης, τα παξιμάδια είναι άμεσα συνυφασμένα με την γαστρονομική παράδοση του τόπου.
Όπως φαίνεται, από παλιά οι σφουγγαράδες του νησιού συνήθιζαν να διπλωφουρνίζουν το ψωμί και να το κάνουν παξιμάδι προκειμένου να διατηρείται όσο το δυνατόν περισσότερο στα μεγάλα ταξίδια τους.
Σήμερα, το παξιμάδι το συναντάμε σε πάρα πολλές συνταγές άλλες κλασικές άλλες εναλλακτικές αφού αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι για μια ολοκληρωμένη και σωστή διατροφή.
Βρείτε όλα τα παξιμάδια Λήμνου εδώ.
ΚΡΑΣΙΑ ΛΗΜΝΟΥ
Η ιστορία του νησιού με το κρασί μετράει πάρα πολλά χρόνια αφού συναντάται ακόμα και στις μυθολογικές αναφορές του Ομήρου. Άλλωστε εδώ και πάρα πολλά χρόνια η Λήμνος είναι γνωστή για το εξαιρετικής ποιότητας κρασί που παράγει.
Από τις πιο γνωστές ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι το κόκκινο παραδοσιακό Λημνιό και το λευκό Μοσχάτο Αλεξανδρείας που έφεραν στις αρχές του 20ου αιώνα Λημνιοί ομογενείς από την Αίγυπτο. Και οι δύο ποικιλίες παράγουν Π.Ο.Π. κρασί διαφορετικών τύπων (ξηρά, γλυκά, αφρώδη κτλ.).
Το μοσχάτο Αλεξανδρείας δίνει εξαιρετικής ποιότητας αρωματικά κρασιά με έντονο φρουτώδη χαρακτήρα και μοναδική γλυκιά επίγευση ενώ το κόκκινο Λημνιό είναι κρασί με ευγενικές νότες και καθαρή γεύση. Τον τελευταίο καιρό κυκλοφορούν και αρκετά ροζέ, που γίνονται με ανάμιξη των δύο αυτών ποικιλιών.
Αν ποτέ ο δρόμος σου, σε φέρει προς τη Λήμνο μην παραλείψεις να επισκεφτείς ένα οινοποιείο ώστε να περιηγηθείς ανάμεσα στους αμπελώνες του νησιού και να δοκιμάσεις τα εκλεκτά κρασιά.
Εξαιρετικά κρασιά από τη Λήμνο θα βρείτε εδώ.
ΚΑΛΑΘΑΚΙ ΛΗΜΝΟΥ
Η Λήμνος και οι «κεχαγιάδες», δηλαδή οι κτηνοτρόφοι του νησιού, συντηρούν μια πλούσια τυροκομική παράδοση στην οποία πρωταγωνιστές είναι το τυρί μελίχλωρο και το καλαθάκι Λήμνου.
Το καλαθάκι πήρε το όνομά του από τα τριβόλια δηλαδή τα μικρά καλάθια, παλιότερα πλεγμένα από λυγαριά, τώρα συνήθως πλαστικά μέσα στα οποία τοποθετείται το τυρί για τη στράγγιση του από όπου παίρνει και το χαρακτηριστικό του σχήμα.
Αν και έχει αρκετές ομοιότητες με τη Φέτα, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στη γεύση, το Καλαθάκι διατηρεί τη δική του γευστική ταυτότητα. Έχει πλούσια και μοναδική γεύση καθώς παράγεται αποκλειστικά από αιγοπρόβειο γάλα από τα τοπικά ζώα που βόσκουν ελεύθερα, δίνοντας στο γάλα τους και κατά επέκταση στο τυρί τη γεύση της φύσης της Λήμνου.
Από τη λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει το μελίχλωρο ή μελίπαστο Λήμνου το οποίο αποτελεί βασικό κομμάτι της γαστρονομικής κουλτούρας του νησιού. Το μελίχρωρο είναι ένα ημίσκληρο τυρί με πλούσια σύνθετη γεύση το οποίο αφήνεται να στεγνώσει στον βορά σε σκιερό μέρος. Στη Λήμνο ειδικά τα προηγούμενα χρόνια κάθε σπίτι που ασχολείτο με τη κτηνοτροφία παρασκεύαζε το δικό του τυρί.
ΆΛΛΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ
Μεταξύ των προϊόντων που μπορεί κανείς να γευτεί στη Λήμνο είναι το μέλι (θυμαρίσιο και ανθέων), το ελαιόλαδο, ο χαλβάς, γλυκά του κουταλιού, ταχίνι, αλλείματα, παστά, καβουρμάς κ.α.
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, η Λήμνος είναι ένα αυτόνομο νησί με πολύ μεγάλη παραγωγή σε προϊόντα τροφίμων καθώς έχει επενδύσει κυρίως στον πρωτογενή τομέα, τη κτηνοτροφία και τη γεωργία. Γι’ αυτό και σε σύγκριση με άλλες νησιωτικές περιοχές εδώ θα βρει κανείς τεράστια ποικιλία σε παραδοσιακά προϊόντα.
Εσύ ακόμα να τα ανακαλύψεις;